جمعه 7 دی 1403
دانستی ها

حس بویایی در کرونا کی برمیگردد

از زمان پیدایش کرونا در دنیا، افراد زیادی تجربه از دست دادن حواس بویایی و چشایی خود بر اثر ابتلا به این ویروس خطرناک را داشته‌اند، عارضه‌ای عجیب و غریب که مدت‌ها با مبتلایان خوب شده و نشده کرونا می‌ماند.

بسیاری از بیماران کرونا با گذشت ماه‌ها از بهبود، هنوز این دو حس حیاتی آنها برنگشته و همین، آنها را بسیار نگران کرده است. برخی از این افراد از سال گذشته که به کرونا مبتلا شدند، هنوز حواس چشایی و بویایی خود را بازنیافته‌اند و این مورد، آنان را کلافه و عصبی کرده است.

آنها نه مزه غذاها را تشخیص می‌دهند و نه بوی ته‌گرفتن و سوختگی غذای روی اجاق را می‌فهمند. در مواردی زنانی که کودک خردسال دارند، به پزشک خود شکایت برده‌اند که این اختلال باعث شده متوجه ادرار و دفع فرزند خود نشوند و کودکشان دچار مشکلات پوستی شده است. برخی پژوهشگران می‌گویند حس چشایی آنقدر مهم است که نبود آن می‌تواند منجر به افسردگی و تخریب روحیه فرد شود.

در ابتدای شیوع این ویروس در دنیا، تب، سرفه، بدن‌درد و نشانه‌های تنفسی در افراد بیمار مشاهده می‌شد اما پس از مدتی اختلالات بویایی و چشایی نیز به این لیست اضافه شد.

پزشکان تاکنون مدام در گفتگوهای خود اعلام کرده‌اند که اختلال بویایی و چشایی اگر بر اثر ابتلا به کرونا باشد، به مرور برطرف خواهد شد و البته در برخی افراد ممکن است تا یک سال طول بکشد.

اما این اختلال به قیمت استرس و حتی افسردگی برخی بهبودیافتگان کرونا تمام شده است. خیلی از آنها نگرانند این اختلال هیچ‌گاه برطرف نشود و آنها تا پایان عمر از دو درک و لذت مهم زندگی محروم بمانند. ردپای نگرانی این افراد در شبکه‌های اجتماعی نیز دیده می‌شود. آنها این تجربه تلخ خود را با دیگر کاربران به اشتراک می‌گذارند و از آنها دلگرمی، پاسخ و راه چاره‌ای می‌خواهند.

دارویی نیست؟

دکتر مسعود مردانی، متخصص بیماری‌های عفونی در این زمینه می‌گوید: فقط بیماری کرونا باعث از دست رفتن حواس بویایی و چشایی نمی‌شود. عوامل زیاد دیگری هم ازجمله آلاینده‌های هوا، مواد شیمیایی، برخی مواد شوینده و … وجود دارند که در ایجاد این اختلال موثرند. مگر قبل از کرونا اختلالات بویایی و چشایی وجود نداشت؟

وی می‌گوید: کسانی که حس چشایی و بویایی خود را از دست داده‌اند، چه نزد پزشک بروند و چه نروند، تفاوتی نمی‌کند. چون هیچ دارویی برای بهبود آن وجود ندارد و باید صبر کرد تا این حواس برگردند. برای بعضی از افراد کرونایی ۲ تا ۳ هفته بعد از بهبود برمی‌گردد، در برخی تا ۳ ماه و در بعضی بیماران نیز تا حدود یک سال طول می‌کشد.

پزشکان بیمارستان امیراعلم تهران به‌تازگی از دستیابی به روشی شبیه فیزیوتراپی خبر داده‌اند که می‌تواند عصب‌های حس بویایی و چشایی بهبودیافتگان کرونا را بازسازی کند. اما دکتر مردانی در واکنش به این خبر می‌گوید: نه فیزیوتراپی و نه راه‌های دیگر هیچ تاثیری در رفع اختلالات بویایی و چشایی ندارد. من این حرف‌ها را کاملا بر پایه علمی عنوان می‌کنم و از خودم نمی‌گویم.

کدام اختلال؟

دکتر سعید سهراب‌پور، متخصص گوش و حلق و بینی و از پزشکان بیمارستان امیراعلم در این خصوص به همشهری‌آنلاین می‌گوید: اختلالات چشایی و بویایی در تمام بیماری‌های ویروسی حتی آنفلوآنزا رایج است. حتی ویروس‌هایی که باعث اسهال می‌شوند هم می‌توانند موجب از بین رفتن حس چشایی و بویایی شوند. پس این مشکل به دوران پیدایش کرونا محدود نمی‌شود و قبل از آن هم وجود داشت.

به گفه او حس چشایی و بویایی در اغلب بهبودیافتگان کرونا بعد از ۳ ماه برمی‌گردد: برای رفع این اختلال هیچ دارویی وجود ندارد و فقط باید صبر کرد و منتظر ماند. البته پزشک باید مطمئن شود که آیا این اختلال بر اثر ابتلا به ویروس کرونا پیش آمده یا دلایل دیگری دارد. چون بعضی تومورها هم می‌توانند باعث از بین رفتن این حواس شوند.

دکتر سهراب‌پور در پاسخ سوالی درباره یافته‌های علمی جدید پزشکان بیمارستان امیراعلم می‌گوید: به نظر می‌رسد این مورد بیشتر برای جمع‌آوری آمار است. پزشکان امیراعلم می‌خواهند آمار و اطلاعاتی درباره جمعیت افراد درگیر این اختلال داشته باشند.

این متخصص گوش و حلق و بینی می‌گوید: اگر قرار باشد این اختلال خوب بشود، بدون مصرف دارو و به مرور زمان حتما خوب می‌شود. اما اگر جزو آن دست از اختلالات باشد که دلیلش مشخص نیست، راه درمانی ندارد.

منبع: جماران